Wybielanie
Piękny i biały uśmiech to element atrakcyjnego wyglądu. Niestety wraz z wiekiem nasze zęby zmieniają się. Każdy ma również indywidualną barwę zębów i niestety rzadko jest ona naturalnie śnieżnobiała. Kolor zębów wynika z równowagi między przeziernością szkliwa, a nasyceniem barwy zębiny. Młodzi ludzie mają zazwyczaj bardziej kryjące szkliwo i jaśniejszy kolor zębiny. Daje to iluzję idealnie białych zębów.
Wybielanie zębów jest zabiegiem bezpiecznym i skutecznym, pod warunkiem, iż jest wykonywany w gabinecie stomatologicznym.
Z wiekiem nasze szkliwo staje się bardziej przezierne (prześwitujące). Wpływ na to mają przede wszystkim kwasy dostarczane z pożywieniem. Szkliwo jest również ścierane w procesie żucia. Coraz bardziej widoczne stają się przebarwienia. Czynnikami, które je powodują są nasze nawyki żywieniowe – kawa, herbata, barwiące soki czy palenie papierosów (przebarwienia zewnętrzne). Występują także przebarwienia wewnętrzne, związane z warunkami genetycznymi lub uszkodzeniami wywołanymi przez przyjmowane antybiotyki, leki, czy niektóre choroby.
Osobom, które nie są zadowolone z koloru swoich zębów z pomocą przychodzi profesjonalne wybielanie - najszybszy i najczęściej stosowany zabieg w stomatologii estetycznej. Ma on na celu usunięcie przebarwień i poprawę efektu estetycznego. Pierwszym krokiem powinna być wizyta u stomatologa. Lekarz określi kolor zębów, powód powstania przebarwień i ich typ, a następnie wybierze najlepszą metodę wybielania.
Osobom, które nie są zadowolone z koloru swoich zębów z pomocą przychodzi profesjonalne wybielanie - najszybszy i najczęściej stosowany zabieg w stomatologii estetycznej. Ma on na celu usunięcie przebarwień i poprawę efektu estetycznego. Pierwszym krokiem powinna być wizyta u stomatologa. Lekarz określi kolor zębów, powód powstania przebarwień i ich typ, a następnie wybierze najlepszą metodę wybielania.
Rodzaje przebarwień zębów:
Wybielanie zębów nie jest rozwiązaniem stałym. Dla utrzymania długotrwałego efektu należy zdrowo odżywiać się, jak również odświeżać/powtarzać zabieg.
- zewnętrzne – powstają na powierzchni zębów w wyniku odkładania się osadów i barwników pochodzących ze spożywania napojów (kawa, herbata, czerwone wino itp.), pokarmów (marchew, buraki itp.) czy tytoniu; barwniki przylegają do powierzchni zębów i łatwiej je usunąć,
- wewnętrzne – ich przyczyną mogą być przyjmowane leki (np. tetracykliny podawane w okresie tworzenia się zębów), przedawkowanie fluoru, urazy, materiały stosowane dawniej w leczeniu kanałowych, uwarunkowania genetyczne, choroby; cząsteczki barwników są wbudowywane w wewnętrzne struktury zęba, w związku z czym są trudniejsze do usunięcia.
Przyczyny przebarwień zębów:
- Nawyki żywieniowe/dieta - spożywanie barwiących produktów (kawa, herbata, cola, marchew, buraki, jagody itp.) powoduje odkładanie się przebarwień. Ponadto spożywanie kwaśnych produktów takich, jak owoce cytrusowe, przyczyniają się do erozji szkliwa. W rezultacie szkliwo staje się bardziej przezierne, co powoduje przeświecanie przez nie żółtej zębiny.
- Palenie - nikotyna zawiera brązowe barwniki, które stopniowo wchłaniają się w strukturę zęba powodując jego przebarwienie.
- Leki/antybiotyki - zażywanie tetracykliny podczas tworzenia się zębów może powodować powstanie plam; nadmierne spożycie fluoru powoduje fluorozę, która charakteryzuje się biało brązowymi kropeczkami. Przebarwienia tego typu są trudne do usunięcia.
- Ścieranie szkliwa - najczęstszym powodem ścierania szkliwa jest stres i zgrzytanie zębami (bruksizm). Może to prowadzać do mikropęknięć oraz do ciemnienia brzegów siecznych na skutek odsłonięcia zębiny.
- Wiek - istnieje bezpośredni związek pomiędzy kolorem zębów a wiekiem. Z czasem nasze zęby stają się ciemniejsze - z powodu ścierania się szkliwa, odkładania barwników w zębinie oraz z naturalnych procesów postępującej mineralizacji szkliwa.
- Cechy genetyczne – przezroczystość i przezierność. Przezierność zęba zależy od budowy szkliwa i zmienia się wraz z wiekiem (dobrze zmineralizowane szkliwo jest mniej przezierne, a efekt wybielania tego typu zębów jest bardziej widoczny i trwały).
Profesjonalne metody wybielania zębów:
Wybielanie gabinetowe:
- wywiad stomatologiczny
- profesjonalny zabieg
higienizacyjny - przeprowadzenie zabiegu
Wybielanie nakładkowe:
- wywiad stomatologiczny
- profesjonalny zabieg
higienizacyjny - pobranie wycisków
- oddanie nakładek
Wybielanie zębów martwych:
- wywiad stomatologiczny
- profesjonalny zabieg
higienizacyjny - założenie preparatu
- zamknięcie komory zęba
Wybielanie gabinetowe:
Obejmuje wybielanie zarówno zębów martwych jak i żywych. Zabiegi wykonywane w gabinecie dają zwykle dużo szybsze i mocniejsze efekty wizualne niż w przypadku wybielania domowego - przeprowadzane są z użyciem środków wybielających o wyższym stężeniu, dostępne tylko stomatologom. Część zabiegów wspomagana jest dodatkowo naświetlaniem i wyższą temperaturą. Podczas wykonywania zabiegu konieczna jest ochrona twarzy Pacjenta i lekarza poprzez zastosowanie okularów ochronnych oraz koferdamu. Ponadto dziąsła zabezpieczane są wazeliną lub preparatami ochronnymi.
Wybielanie gabinetowe ogranicza się zazwyczaj do jednej wizyty. W przypadku chęci osiągnięcia trwalszego efektu bieli, można zastosować metodę "wspomagającą" (po wybielaniu gabinetowym stosujemy nakładki w domu). Nie należy jednak przesadzać z zabiegami wybielającymi. (dowiedz się więcej)
Należy pamiętać, iż wybielaniu nie ulegają wypełnienia, licówki, korony, mosty, zęby martwe. W przypadku zębów martwych (po leczeniu kanałowym), należy przeprowadzić zabieg wybielający pojedyncze zęby od środka specjalnym preparatem.(dowiedz się więcej)
Wybielanie nakładkowe:
Wybielanie nakładkowe (domowe) polega na zakładaniu indywidualnie przygotowanych szyn z przezroczystego, elastycznego materiału, do których aplikujemy specjalny preparat wybielający i nakładamy na zęby (zazwyczaj na noc). Czynność tę powtarzamy, aż do uzyskania pożądanego efektu (maksymalnie 2 tygodnie).
Dokładnie wykonana nakładka minimalizuje ryzyko wycieku i ewentualnego podrażnienia dziąseł. Różnica w kolorze zębów jest widoczna po kilku aplikacjach. Metoda ta pozwala obserwować i kontrolować na bieżąco przebieg rozjaśniania zębów. (dowiedz się więcej)
Wybielanie zębów martwych:
Zęby martwe wymagają zastosowania odmiennej metody wybielania – tzw. wybielania pojedynczego zęba od środka – zabieg przeprowadza wyłącznie lekarz (zazwyczaj na jednej lub dwóch wizytach).
Po otwarciu i opracowaniu komory zęba, umieszczany jest specjalny preparat przeznaczony do wybielania martwych zębów. Następnie otwór zęba zostahe zamknięty szczelnym opatrunkiem (od 24 h do 3 dni). Po uzyskaniu pożądanego efektu, komora zęba zostaje zamknięta wypełnieniem kompozytowym. (dowiedz się więcej)
Przeciwwskazania do zabiegu wybielania zębów:
- niewyleczone ubytki (zęby poddane wybielaniu muszą być zdrowe),
- stwierdzone przez stomatologa trwałe uszkodzenia szkliwa lub paradontozę,
- obecność próchnicy,
- zbyt młody wiek (poniżej 18 roku życia),
- aparat ortodontyczny (wybielanie jest możliwe dopiero po 6 miesiącach od zdjęcia aparatu),
- kobiety w ciąży i karmiące,
- uczulenie na jakikolwiek składnik preparatu wybielającego,
- palenie papierosów i złe nawyki żywieniowe; w przypadku wybielenia zębów i powrotu do nadmiernego spożywania barwiących produktów (np. kawa, herbata) efekt może utrzymywać się krócej i być niesatysfakcjonujący,
- chwilowe dolegliwości jamy ustnej (np. stan zapalny dziąseł, aktywna opryszczka, silna nadwarażliwość itp.); zabieg jest możliwe dopiero po wyleczeniu tych dolegliwości.
Efekty i skutki (ryzyko) wybielania:
- Wybielaniu ulegają tylko zęby naturalne. Przebarwione zęby martwe wymagają odmiennego postępowania wybielającego,
- Zmniejszenie odporności szkliwa na złamanie i ścieranie.
- Nadwrażliwość zębów w trakcie zabiegu jak i po jego zakończeniu.
- Podrażnienia dziąseł, języka i warg.
- W czasie wybielania i 14 dni po jego zakończeniu należy stosować tzw. białą dietę (unikać produktów barwiących np. kawa, wino, herbata itp.).
- Jeżeli Pacjent planuje wykonać licówki bądź korony do aktualnego koloru zębów, w przypadku przeprowadzenia wybielania, będzie widoczna różnica w barwie uzębienia. W przypadku kiedy Pacjent zamierza wykonać uzupełnienia protetyczne pasujące do wybielonych zębów, należy odczekać 2 tygodnie od zakończenia wybielania w celu "stabilizacji" koloru (zapewni to odpowiedni dobór koloru zębów oraz właściwe wiązanie kleju).
Zasady, które pozwolą zachować biały i zdrowy wygląd zębów:
- nitkowanie zębów - usuwając resztki jedzenia z przestrzeni pomiędzy zębami, zapobiegamy odkładaniu się płytki nazębnej oraz zmniejszamy ryzyko wystąpienia chorób przyzębia,
- używanie płynów do jamy ustnej rano i wieczorem po szczotkowaniu i nitkowaniu,
- stosowanie dobrej jakości oraz dostosowanej do naszych potrzeb szczoteczki do zębów (najlepiej elektrycznej lub sonicznej); niewłaściwa szczoteczka, zła technika oraz krótki czas szczotkowania zębów może prowadzić do recesji dziąseł, mechanicznego uszkodzenia szkliwa czy nadmiernego odkładania płytki nazębnej/kamienia,
- wybranie skutecznej i właściwej pasty do zębów,
- unikanie w nadmiarze substancji barwiących takich, jak: czerwone wino, kawa, herbata, cukry, słodkie soki czy gazowane napoje - powodują one powstawanie na zębach osadu, przebarwień, jak również uszkadzają szkliwo,
- mycie języka i dziąseł,
- regularne wizyty u stomatologa co 6 miesięcy oraz profesjonalne zabiegi higienizacyjne (skaling i/lub piaskowanie).
Zdrowe zęby to wizytówka każdego człowieka. Aby jak najdłużej cieszyć się pięknym uśmiechem należy dbać o odpowiednią higienę jamy ustnej, regularnie odwiedzać stomatologa (co 6 miesięcy) oraz zgłaszać się na profesjonalne zabiegi higienizacyjne (skaling i/lub piaskowanie).
Najczęściej zadawane pytania:
Współczesne metody rozjaśniania usmiechu pod kontrolą stomatologa są bezpieczne i nie. pewną niedogodnością może być nadwrażliwość zębów w trakcie zabiegu i/lub bezpośrednio po nim. Jest to stan przemijający. W celu złagodzenia ewentualnych dolegliwości, można zastosować preparaty zmniejszające uczucie dyskomfortu (np. specjalne żele znoszące nadwrażliwość).
Zabieg nie jest całkowicie bezbolesny. Nakładanie żelu, naświetlanie światłem czy zakładanie na noc szyn z żelem samo w sobie jest bezbolesne. Zęby pod wpływem kontaktu z substancjami wybielającymi przez pewien czas mogą stać się nadwrażliwe. Wtedy przez kilka dni do kilku tygodni zimny czy gorący napój bądź posiłek może powodować ostry ból. Zdarza się również, iż przemijąjące ukłucie bólu pojawia się bez powodu. W takim wypadku skutecznym rozwiązaniem jest stosowanie specjalistycznego żelu znoszącego nadrważliwość (aplikowanego do szyn) bądź past do zębów wrażliwych.
Proces wybielania jest reakcją utleniania zachodzący na powierzchni szkliwa, który widocznie rozjaśnia ich odcień. Z chemicznego punktu widzenia, proces wybielania przebiega w sposób złożony. W żaden sposób nie jest to mechaniczna metoda polegajaca na "ścieraniu". Obecne preparaty na bazie utleniaczy nie naruszają szkliwa w sposób mechaniczny. Barwniki zawarte w szkliwie zostają rozjaśnione bez naruszenia jego tkanek. Po zabiegu nie zmienia się struktura chemiczna zęba ani jego odporność na próchnicę.
W przypadku wybielania należy zachować zdrowy rozsądek. Zbyt częste wybielanie zębów wcale nie musi powodować pogłębienie efektu bieli. Systematyczność i powtarzalność może przyczynić się do trwalszego efektu.
Szczególną uwagę należy zwrócić na stosowane pasty. Te, zawierające substancje ścierne, np. węglan wapnia, nie powinny być stosowane dłużej niż 2 miesiące. W przeciwnym wypadku może dojść do znacznego uszkodzenia szkliwa. Zaleca się stosowanie specjalistycznych past wybielających o mniejszym współczynniku ścieralności (dostępne w specjalistycznych sklepach, aptekach).
Żadne uzupełnienia protetyczne nie ulegają rozjaśnieniu (wypełnienia, korony, licówki, mosty). Wybielaniu ulegaja TYLKO zęby zdrowe. W przypadku zębów martwych (po leczeniu kanałowym) stosuje się specjalną technikę wybielania od wewnątrz zęba. Polega ona na założeniu do komory zęba specjalnego środka wybielającego. (dowiedz się więcej)
Wybielanie, jak każdy zabieg, wiąże się z przeciwwskazaniami. Lista przeciwskazań nie jest długa. Do najważniejszych z nich należą: niewyleczone ubytki, trwałe uszkodzenia szkliwa lub paradontoza, zbyt młody wiek (poniżej 18 roku życia), aparat ortodontyczny, kobiety w ciąży i karmiące, uczulenie na jakikolwiek składnik preparatu wybielającego, palenie papierosów i złe nawyki żywieniowe, chwilowe dolegliwości jamy ustnej (np. stan zapalny dziąseł, aktywna opryszczka, silna nadwarażliwość itp.)
Nie ma metody rozjaśniania zębów, która pozwalałaby cieszyć się śnieżnobiałym uśmiechem na całe życie. Trwałość zabiegu zależy w dużej mierze od wybranej metody oraz od naszych nawyków żywieniowych. Jeżeli Pacjent pali papierosy, jego dieta przeważa w produkty barwiące (kawa, herbata, czerwone wino, buraki itp.) - biel zębów będzie utrzymywała się krócej. Efekt bielszych zębów metodą wykonaną w gabinecie, przy pomocy światła lampy lub lasera, utrzymuje się około roku do 2 lat. W przypadku metody nakładkowej - około 6 miesięcy. Zabiegu nie powinno powtarzać się zbyt często.
Jeżeli chcemy mieć śnieżnobiały uśmiech na dłużej, z pomocą przychodzą licówki bądź korony. Pozwalają one wybrać odcień zgodny z naszymi oczekiwaniami.
Działanie past wybielających polega na mechanicznym lub chemicznym usuwaniu powierzchniowych osadów. Tą metodą nie można usunąć przebarwień wewnętrznych. Odpowiednio dobrane pasty powinny być stosowane jako środek pomocniczy, podtrzymujący efekt profesjonalnego wybielania.
To potoczne określenie diety, którą powinni przestrzegać Pacjenci w trakcie i po wybielaniu (do 2 tygodni). Polega ona na niespożywaniu produktów barwiących, zawierających dużą ilość barwników - kawa, herbata, czerwone wino, barszcz czerwony, coca-cola, wiśnie, jagody, buraki itp. Szkliwo jest wtedy bardzo odwodnione i łatwo chłonie barwniki – niczym gąbka. Nieprzestrzeganie tych zasad może prowadzić do utraty efektu wybielania.
Im dłużej Pacjent będzie unikał nadmiernego spożywania pokarmów i napojów barwiących oraz unikał palenia papierosów, tym dłużej będzie cieszyć się białym uśmiechem.